Nogal ‘dubbel’
Nu moet je wat Paulus in dit gedeelte over het huwelijk en over seksualiteit schrijft, lezen tegen de specifieke achtergrond van hoe men er in de gemeente van Korinthe over dacht. Dat was nogal ‘dubbel’.

In het kort kwam het erop neer dat ‘geloof’ en ‘seks’ twee verschillende werelden waren die niet konden samengaan. ‘Geloof is van de Geest en seks is van het vlees.’ Die gedachte uitte zich op twee heel verschillende manieren.

Aan de ene kant vonden ze het huwelijk iets minderwaardigs, iets van het vlees met al zijn hartstochten. Eigenlijk kon je als man dus maar beter ongetrouwd blijven en geen vrouw aanraken (vers 1). Gevolg was dat veel christenen die als heiden tot bekering waren gekomen, hun huwelijk niet in ere hielden (niet meer samenleefden).

Minder belangrijk?
Tegelijkertijd ontstond er – aan de andere kant – een praktijk dat sommigen de seksualiteit dan maar buiten het huwelijk gingen halen: bij de hoeren. Zo van: binnen de invloedssfeer van de gemeente (de Geest) kun je er niet meer aan doen, maar hoe je er daarbuiten mee omgaat, doet er niet zoveel toe – dat is toch maar het terrein van het vlees en dus minder belangrijk.

Paulus kijkt er heel anders naar. Geloof en seks zijn niet twee gescheiden werelden. Tenminste, dat horen ze niet te zijn. Hoe moet je seks dan als christen waarderen? Uit 1 Korinthe 7 kun je drie belangrijke statements halen.

Verderop in 1 Korinthe 7 blijkt dat die tweede groep volgens Paulus op een bepaalde manier zelfs een streepje voor heeft: zij kunnen zich des te meer richten op de dienst aan God (vers 32)!

Van mensen die ongetrouwd blijven, wordt vaak gedacht dat het mensen (moeten) zijn die niet zoveel behoefte aan seks hebben. Wat er ook waar is van die gedachte, het is níet wat Paulus in 1 Korinthe 7 zegt. Volgens Paulus is het gewoon goed om geen seks te hebben (‘geen vrouw aan te raken’, vers 1).

Dat is niet in de eerste plaats een kwestie van een behoefte die je wel of niet hebt, maar van een roeping die je wel of niet krijgt (zie het vervolg van 1 Kor. 7). Natuurlijk weet Paulus best dat seksuele gevoelens sterk kunnen zijn. Maar voor hem is dat nooit een excuus voor een bepaald gedrag. Integendeel, voor mensen die niet (kunnen of willen) trouwen, is er maar één weg met hun seksualiteit: onthouding.

Laten we duidelijk zijn: het is niet makkelijk om door het leven te gaan zonder seksuele relatie. Mag en kan je dat wel van jezelf vragen? Het antwoord daarop moet ieder natuurlijk voor zichzelf geven. Wat ik hier aan de orde wil stellen is alleen of de ‘gave van de onthouding’ daar wel iets mee te maken heeft.

Deze gedachte is vooral gebaseerd op 1 Korinthe 7:7, waar de apostel Paulus zegt: ‘Want ik zou wel willen dat alle mensen waren zoals ikzelf [namelijk ongehuwd], maar iedereen heeft zijn eigen genadegave van God, de één op deze wijze, de ander op die wijze.’

Maar als je dit vers goed leest, zie je dat Paulus de uitdrukking ‘gave van onthouding’ helemaal niet gebruikt. Hij vergelijkt alleen de positie van de getrouwden met die van de ongetrouwden. Je hebt de gave van het getrouwd-zijn én de gave van het ongetrouwd-zijn. In welke positie je je ook bevindt, het is een gave van God.

De meeste ongetrouwde mensen hebben ondertussen wel degelijk seksuele gevoelens die ze het liefst bevredigd zien in een relatie. Ik ben zelf in ieder geval nog geen enkele single tegengekomen die van zichzelf zegt: ‘Gelukkig heb ik ook niet zoveel behoefte aan seks.’ Seksuele onthouding is voor hen vooral een opgave.

Dat is dan ook precies waar Paulus het in 1 Korinthe 7 over heeft. Hij presenteert seksuele onthouding niet in de eerste plaats als een gave (hoewel je het zo kunt leren zien), maar als een opgave – een opdracht voor mensen die niet (kunnen of willen) trouwen.

Als je seks wilt, moet je trouwen. Ben je niet getrouwd, dan moet je je onthouden. Dat is letterlijk wat er staat in het beroemde vers 9: ‘Als zij [de ongetrouwden] zich niet beheersen, laten zij dan trouwen, want het is beter te trouwen dan te branden.’

Over dat vers zijn al heel wat mensen gestruikeld, omdat ze er iets in lezen wat er niet staat. Of beter: wat de meeste bijbelvertalingen ervan gemaakt hebben. Zelfs de HSV heeft ervoor gekozen om in deze teksten woorden toe te voegen die er in het Grieks niet staan. Hieronder staan ze vetgedrukt.

‘Als zij zich niet kunnen beheersen, laten zij dan trouwen, want het is beter te trouwen dan van begeerte te branden.’

Branden…
Het woord kunnen staat er in het Grieks niet. Logisch, want Paulus heeft het in 1 Korinthe 7 niet over mensen die zich niet kunnen beheersen, maar over mensen die zich niet willen beheersen. Daarvan zegt hij: ‘Als je je niet wilt beheersen, moet je trouwen. Wil (of kan) je niet trouwen, dan moet je je beheersen.’

Maar heb je dan niet het probleem dat je van begeerte zult branden? Misschien wel, maar Paulus heeft het daar in deze tekst niet over. Hij zegt helemaal niet dat je van begeerte zult branden, ook die woorden staan er in het Grieks niet. Hij zegt: je zult branden, namelijk aan het vuur van Gods gericht.

In de praktijk
Ik geef toe: het is een beetje een theoretisch verhaal. Hoe het in de praktijk werkt, kan een heel ander verhaal zijn. Juist omdat er volgens mij geen ‘gave van de onthouding’ bestaat. Paulus heeft het er in ieder geval niet over. Wel over de opgave van de onthouding…