‘Het is niet meer zo dat ik een leegte heb die ik moet opvullen’
Ze kennen elkaar van een bijbelstudiegroep van Hart van Homo’s. Tim kan goed schrijven, en Hans kan goed praten. Dat geeft een mooie rolverdeling voor onderstaand gesprek: Tim stelt zijn vragen, Hans antwoordt.
Tim: Hans, wat doe jij voor werk?
Hans: Sinds een paar maanden ben ik werkzaam bij de JP van den Bent-stichting. Daar werk ik als begeleider van mensen met een beperking. Je moet dan denken aan mensen met een lichte verstandelijke beperking of met het syndroom van Down, autisme etc. Ik heb het daar ontzettend naar mijn zin; ik krijg zoveel van deze mensen terug. Met een lach ga ik naar mijn werk en ik kom met een nog grotere lach terug. Het voelt absoluut niet als werken.
Als opleiding heb ik pabo gedaan, maar uiteindelijk lag daar mijn hart totaal niet. Kinderen vind ik fantastisch, maar al het administratieve en de prestatiedruk gaan voor mij voorbij aan de echte betekenis van een school, namelijk: kinderen klaar maken voor de maatschappij, met een goed zelfbeeld, en de tools om het leven aan te kunnen.
Zie jij jezelf ooit met een man samengaan als homo en christen?
Daar heb ik lang over nagedacht. Een tijd heb ik gedacht van: ‘Als het komt, dan komt het, en dan ga ik ervoor.’ Er zijn ook periodes geweest dat ik dacht: het hoeft niet per se voor mij. Op dit moment zit ik weer in zo’n periode, en leg ik mijn leven bewust in handen van God. Wat er op mijn pad komt, zie ik als lessen waar ik iets uit kan halen.
Laten we wel eerlijk zijn, de verleidingen blijven er. Je ziet vrienden om je heen settelen, en de sociale media laten alleen maar gelukkige koppels zien. Het grijpt me soms aan, dat is dan voor een paar dagen lastig. Gelukkig kan ik best goed relativeren. Als ik dan toch nog een soort van Mr. Right tegenkom, zou ik misschien gaan voor een heel goede vriendschap! Ik roep wel eens gekscherend dat ik een goed gesprek waardevoller vind dan dat je het bed met elkaar deelt.
GEVOELSMENS
Heb je in je leven hier ook strijd mee gehad?
Een tijdje heb ik op mijzelf gewoond, en ik merkte dat dit mij best goed afging. Ook kwam ik tot de conclusie dat ik een mooi vangnet om mij heen heb. Dat is enorm waardevol als je alleen bent. Als ik geen goede vrienden had gehad, dan is de zonde en de verleiding veel makkelijker.
Zoals ik net al zei, zijn de mensen om mij heen aan het settelen. Vrienden gaan trouwen, hebben kindjes. Zo heb ik bijvoorbeeld vrienden die al hun derde kindje hebben! Af en toe hebben ze gelukkig tijd voor me, want kinderen bepalen nu grotendeels hun agenda… En dan gaan we gezellig borrelen. Ik ben een enorm gevoelsmens, ik heb mijn voelsprieten altijd aan. Als ik ze dan observeer en van een afstandje hun leventje bekijk, dan zie ik een warm gezinsleven, en ook hoe ze op elkaar kunnen terugvallen bij alle situaties in het leven.
Op een avond dat ik bij hen was geweest, hakte het er op de één of andere manier echt in. Toen ik thuiskwam, kon ik niet slapen. Het drukte zo op me, dat ik dacht: ‘Hoe word ik dan ooit gelukkig?‘ De volgende dag lag ik depressief in bed. Zo erg, dat ik m’n bed echt niet uit wilde. Mijn moeder is geen prater, maar ze zag dat het niet goed met me ging. Niet vaak heb ik diepe gesprekken met haar, maar dit was wel het moment dat ik brak en me niet sterk kon houden. Op dat moment was ze een echte moeder voor me. Ze benoemde dat een relatie ook niet de oplossing voor alle problemen is.
Gelukkig hebben we goed kunnen praten. Ik realiseerde me dat ik dacht dat ik een relatie nodig had om echt gelukkig te kunnen zijn. Maar toen had ik God nog niet gevonden! En eigenlijk had ik mijzelf nog niet helemaal geaccepteerd.
Het drukte zo op me, dat ik dacht:
‘Hoe word ik dan ooit gelukkig?‘
Hoe is die strijd nu op dit moment?
Gelukkig voel ik op dit moment dat ik God de grond onder mijn leven kan noemen, die ik eerst miste. Dat wil niet zeggen dat je in één keer van verleiding af bent, en helemaal ongevoelig bent voor de invulling van het woord ‘geluk’ door de mensen om je heen. Want ik ben wel echt een gevoelsmens en ik trek me heel veel aan. Maar ‘geluk‘ en ‘ongeluk‘ zijn eigenlijk heel giftige woorden. Want je bent nooit je hele leven gelukkig. En je bent ook nooit je hele leven ongelukkig.
Het zijn momenten. Als je vrede met jezelf hebt, dan kun je veel sterker de wereld in. Je bent dan ook minder gevoelig voor wat men in deze wereld geluk noemt. Als je het idee hebt dat iemand anders jouw leegte moet opvullen, dan ben je nog niet wie je moet zijn… Dan ben je misschien een paar jaar gelukkig met die opgevulde leegte, bijvoorbeeld met een relatie. Dat kan, dat heb ik zelf ook meegemaakt. Er is dan een gelukpiek, maar wanneer de relatie over is, of er komen scheuren in de relatie, dan ben je weer terug bij af.
BEVRIJDING
Je hebt een relatie gehad?
Rond mijn 20e ben ik voor het eerst verliefd geweest. Toen leerde ik online een jongen kennen, een ontzettend leuke persoonlijkheid. Maar hij woonde aan de andere kant van het land. Dat ik verliefd werd, dat was wel even een ontnuchterend moment. Daarvóór voelde ik altijd wel dat ik op jongens viel, maar toch had ik een soort hoop dat het niet zo was. Dat verliefd zijn, was dus echt de bevestiging voor mijzelf dat ik homo was. Het was een gelukkige tijd, want je hebt iemand waarbij je echt jezelf kan zijn. |
En we deelden een geheim. We waren namelijk allebei niet uit de kast. We hebben heel veel diepe dingen met elkaar kunnen delen die we met niemand anders nog hadden besproken. Dat schept sowieso een band.
Onze stiekeme relatie heeft anderhalf tot twee jaar geduurd. Maar door de ramp met de MH17, waarbij zijn broertje en stiefmoeder omkwamen, veranderde de dynamiek. Die tijd was enorm pittig. Je wilt er voor zo iemand zijn, alleen het kon niet. Want de hele relatie was nog geheim en verliep vooral via de telefoon. Hij had zoveel verdriet te verwerken, plus dat er zoveel op gevoelsgebied in onze levens aan de gang was. Gek genoeg groei je dan uit elkaar. Het was dus op een gegeven moment over. Nou voelde ik toen zóveel liefdesverdriet, dat ik dacht: ‘Als ik nu niet alles, maar dan ook alles vertel aan iemand, dan ga ik eraan onderdoor…. en sta ik niet voor mijzelf in!’ Nog nooit had ik aan zelfmoord gedacht. Dit echter was een moment in mijn leven waar het logisch was, om van alles af te zijn.
Op een zondag deelde ik in tranen met mijn ouders, broertje en zusje dat ik al heel lang wist dat ik op mannen viel. Het was een enorme bevrijding voor me! Er viel zo’n last van m’n schouders af, een last die ik al jarenlang met me mee had gedragen, zo’n zes á zeven jaar. Nu zie ik dat dit veel te lang was. Nog nooit heb ik zo goed kunnen slapen als die nacht. Onbewust heb je manieren gevonden om ermee te leven. Als je in de spreekwoordelijke kast zit, dan ben je nooit honderd procent vrij en gelukkig. Het gevoel dat je jezelf kan en mag zijn, dat ken je nog niet.
Dat verliefd zijn,
was dus echt de bevestiging voor mijzelf dat ik homo was.
Hoe reageerden je ouders op de coming-out?
Achteraf hoorde ik dat er mensen waren geweest die tegen mijn ouders hadden gezegd dat het geen verrassing zou zijn als ik op jongens viel. Zij hadden hun ogen niet in hun zak. Toch was vooral mijn moeder emotioneel toen ik uit de kast kwam. In tranen omhelsde ze me, en ze vertelde dat ze van me hield. Het was een warm en fijn moment. Het moment waar je al die tijd zo naar verlangt. Verwachten dat ze het meteen een plek konden geven, dat deed ik niet. Want ik had er zelf jaren over gedaan om uit de kast te komen.
Na mijn coming-out begon voor iedereen een zoektocht. Waar ik eerst dacht dat mijn coming-out de oplossing was voor alles, besefte ik al heel snel dat die oplossing pas begon bij het uit de kast komen. Toen moest ik mezelf echt gaan ontdekken. Mezelf in de spotlight zetten; en aan anderen en mijzelf verwoorden wie ik eigenlijk diep van binnen was. Mijn masker afzetten, zou je kunnen zeggen.
ZELFACCEPTATIE
Wat is die zoektocht naar jezelf precies?
Een zoektocht naar zelfacceptatie. Altijd was ik wel een empathische en vrolijke persoonlijkheid. Dat deel van mij kwam alleen nooit voor de volle 100% naar boven; die was maar voor een paar mensen gereserveerd. Na de coming-out heb ik pas leren leven! Ik heb geleerd om open een gesprek in te gaan, en niet gelijk in de verdediging te schieten of een masker op te zetten. Nee, het is beter om je juist kwetsbaar op te stellen en fouten te maken, om er vervolgens van te leren. Van een coach heb ik ook hulp gehad. En zo kwam ik stapje voor stapje weer bij mijzelf. Het vat van zelfwaardering raakte beetje bij beetje weer gevuld.
Was dit moeilijk voor jou om te doen vóór je coming-out?
Ja, mijn gevoel was dat mijn ‘zijn’ niet geaccepteerd werd. Dat ik bewust en onbewust verantwoording moest afleggen van iets wat ik altijd al zo gevoeld had. Verantwoording afleggen voor je ‘zijn‘, terwijl je zelf ook niet precies weet waarom je zo bent… dat kan niemand, toch?
Ook merkte ik dat ik het best diep had weggestopt. Niemand wil in een hokje geplaatst worden, je wilt juist geaccepteerd en gezien worden. Op de basisschool had ik al dat ik opkwam voor kinderen die buiten de boot vielen. Ik kan namelijk slecht tegen onrecht. Dat gevoelige heb ik altijd gehad en gelukkig behouden – mede omdat ik homo ben, denk ik.
Verantwoording afleggen voor je ‘zijn‘,
terwijl je zelf ook niet precies weet waarom je zo bent…
dat kan niemand, toch?
Gevoeligheid is toch alleen maar een positieve eigenschap?
Als je het kan relativeren en soms even uit kan zetten, dan wel! Anders kan het heel vermoeiend zijn. Ik ben opgegroeid in de Gereformeerde Gemeenten. Daar hoorde je toch wel een bepaalde visie op homoseksualiteit. Soms voelde ik dat mijn ouders met een schuin oog naar mij keken als een preek of uitspraak over homoseksualiteit ging. Als er niet open over gepraat wordt, dan is dat niet opbouwend. Dan ga je zelf malen en kom je uiteindelijk steeds dieper in een vicieuze cirkel terecht.
Zit je nog steeds bij die gemeente?
Sinds kort niet meer. Dat is een bewuste keuze. Voorop wil ik stellen dat ik fantastische gesprekken heb gehad met mijn dominee. Daar ben ik hem heel dankbaar voor. Hij heeft mij doorgestuurd naar De Vluchtheuvel en daar heb ik een fijne coach gehad. Maar uiteindelijk voelde ik toch dat ik me niet kan vinden in hoe het in mijn vorige gemeente verteld werd. Niet alleen wat betreft homoseksualiteit. Sinds een paar jaar kijk ik daarom breder. Dat heeft ermee te maken dat ik God nu in mijn leven heb ontvangen. In mijn vorige gemeente miste ik aandacht voor de Heilige Geest, de stromen van liefde en vrede. Bij een nieuwe gemeente, die ik nog zoek, wil ik graag een geloofsdoop ondergaan: het oude leven achter me laten en bewust een nieuw leven beginnen met God als gids.
LUSTGEVOELENS
Wat nou als de nieuwe gemeente hetzelfde standpunt heeft over homoseksualiteit? Dus dat je welkom bent, maar alleen zonder man in je leven?
Het grappige is dat ik niet ben weggegaan bij mijn oude gemeente vanwege het standpunt omtrent homoseksualiteit. Volgens mij is het nooit goed als je leeft naar je lustgevoelens, of je nou hetero of homo bent. Seksualiteit op basis van lustgevoelens past niet tussen twee mannen, of wie dan ook, ook al ben ik zelf homo. Bijzonder, he? Gek genoeg vind ik dit ook niet meer het belangrijkste…
Sinds God in mijn leven is gekomen, is mijn seksuele behoefte veranderd. Wanneer je porno kijkt, en seksdates hebt, is het gebaseerd op lust. Het heeft niets met liefde te maken. Als je de liefde van God voelt, dan doet bijna niets anders er meer toe. Wel heb ik terugvalmomenten gehad. Dan ga ik bij mezelf te rade: ‘Hans, waar komt dit vandaan?’ Voel ik me bijvoorbeeld alleen? Vaak voel ik me inderdaad alleen. Of ik voel me niet gewaardeerd of geliefd. Dan kan ik die bevestiging zoeken in vluchtige seks of in andere vluchtige troost. Maar ik kan ook in gebed gaan en bidden tot God! Dan weet ik dat Hij altijd met open armen voor me klaar staat en van me houdt.
Zelfs toen ik een relatie had, vond ik seks niet het belangrijkste. Liefde is het belangrijkste. En er zijn nog zoveel meer facetten. Als je de verleidingen groot zijn en je zit in de put, vraag dan aan jezelf: wat heb ik nu eigenlijk echt nodig? Vaak is het de opvulling van eenzaamheid of gaat het om de dopamine (door vluchtige seks bijvoorbeeld). Dat is maar voor eventjes en dan heb je het gelukstofje weer nodig. Ik ben geen heilige, maar vaak roep ik dan: ‘God, U weet wat ik echt nodig heb. Vult u mijn hart en leegte.’ En dan vervult Hij mij met zichzelf.
Wat zou je willen zeggen tegen mensen die niet zo diep hierover nadenken?
Daar herken ik me in! Want ik was zelf ook zo. Het is niet mijn eigen besluit geweest om zo anders te gaan denken. Zo reëel moet ik ook zijn. Van God heb ik een heel mooie bodem onder mijn leven gekregen, dus het is niet meer zo dat ik een leegte heb in mijn leven die ik moet opvullen. Het ís al opgevuld.
Vraag jezelf af: ‘Maakt dit mij gelukkig? Is dit wat ik echt wil in het leven?’ Iedereen die in de Heere Jezus gelooft, zou zo naar zichzelf moeten kijken. Normaal ben je als mens bang om dat aan te gaan, en word je beïnvloed door alles om je heen. Maar het is heel verrijkend. Alles om ons heen gaat over uiterlijk; de wereld is ook mega-seksueel. Als je meegaat met alles van de wereld, dan heb je ook de problemen van wereld.
Wat zou je willen zeggen tegen je celibataire broeders en zusters die maar niet van de porno af komen?
Persoonlijk geloof ik dat God nooit vraagt om perfectie. God vraagt om toewijding en om eerlijkheid. We blijven mens, zolang we op deze aarde leven. Als God van mij houdt, waarom zou Hij dan niet van jou houden? Ik wil mensen graag hoop geven! Want ik ben zelf ook op zoveel plekken geweest waar ik niet hoorde – dat wist ik dan ook wel. In mijn leven zijn ook zoveel mannen geweest. Die spanning heb ik ook gekend! En die ken ik ook nu nog af en toe.
Als God van mij houdt,
Waarom zou Hij dan niet van jou houden?
Durf nou gewoon te kijken hoe groot God in je leven aanwezig is. Is het oppervlakkig of ben je klaar voor Zijn stromen van liefde? Hij is de bron van onuitputtelijke liefde! Het stroomt over. Ben je er klaar voor om dat te ontvangen? Of denk je toch diep van binnen dat je het niet kan, omdat je matig bezig bent in je (geloofs)leven? Leg dat voor aan God. Je hoeft nóóit perfect te zijn. Je hoeft jezelf niet naar beneden te praten; dat je vies bent of wat dan ook. Je komt er uit door positieve zelfreflectie: kijken naar jezelf door de ogen van God, en je afvragen wat je daadwerkelijk nodig hebt.
Paulus was celibatair. Dat zie ik nu pas, vroeger vond ik het heel irritant als dat bijvoorbeeld werd gezegd in de kerk. Want ik vond het naar om alleen te zijn en ik wilde ook iemand. Maar Paulus raadt het zelfs aan om geen huwelijk aan te gaan, want het kan je heel erg opslokken.
Je kunt heel negatief denken over je seksuele verlangens, óf dat samen met God aan durven gaan. Dan kom je een trede hoger in je leven. Dan hoop ik dat je mag inzien dat je door je omgeving beïnvloed en meegetrokken kan worden op gebied van porno, Grindr en dergelijke; en dat je mag inzien dat het allemaal gevolgen van zonden zijn. Mensen zoeken naar opvulling die je hierin niet gaat vinden.
STEMMETJE
Op de momenten dat je op die plekken was waarvan je wist dat je niet hoorde, geloofde je toen ook in God?
Toen was ik nog heel erg zoekende naar wie ik was. Ergens wist ik dat het niet goed was, zo’n stemmetje vanbinnen. De spanning en het plezier winnen het dan echter toch… Het gelukstofje (dopamine) dat je dan aanmaakt, zie ik als een soort verslaving. Het houdt misschien een uur aan, misschien een dag. Daarna krijg je weer dezelfde leegte, en heb je weer meer nodig of zelfs nog sneller, om het weer op te vullen. Het was voor mij een hunkering naar aandacht en gezien worden. Dat was minimaal één keer per week dat ik dat dus opzocht in het homowereldje.
Na mijn relatie had ik ook mega liefdesverdriet. Als je dat niet goed verwerkt, dan blijf je zo’n leegte ook op een andere manier opvullen. Je verliest iemand. Het is een soort rouwproces. Als je dat niet kunt verwerken of niet kunt accepteren, dan ga je vaak keuzes maken waar je achteraf spijt van krijgt.
Na mijn relatie
had ik ook mega liefdesverdriet.
Hoe heb je je liefdesverdriet dan uiteindelijk toch kunnen verwerken?
Na een jaar heb ik bewust afgesproken met mijn ex om dingen met hem te bespreken die ik nog aan hem kwijt wilde. Hij wilde nog vrienden blijven. Zelf was ik ook nog half in love! Dus vrienden blijven ging niet werken. Op een gegeven moment bleven we zo lang om elkaar heen draaien, dat we momenten hadden dat we elkaar weer vonden. Dan merkte je dat er nog iets zat tussen ons. Oude liefde roest niet, zoals ze zeggen. Elke keer dacht ik wel dat ik de relatie afgesloten had, maar dan kwam hij weer even in mijn leven door middel van een telefoontje ofzo.
Je moet definitief grenzen stellen en soms herinneringen zoals foto’s en social media verwijderen. Dan verwerk je het pas. Toen ik dit deed, en het contact verbrak, heb ik stevig een potje zitten janken. Daarna kon de verwerking, het een plekje geven, pas echt beginnen.
OPENBARING
Hoe kwam de ommezwaai in jouw leven dat je opeens weer echt terugkwam bij de Vader?
Dat was begin vorig jaar pas. Door de lockdowns zat ik erg slecht in mijn vel. Ik had altijd al sterk het gevoel dat het ‘goed’ moest komen tussen mij en God. Ik wilde antwoorden hebben van Hem. ‘Hoe ben ik in Uw ogen, hoe ziet U mij?‘ En: ‘Hebt U altijd van mij gehouden, of niet?‘ Soms zwakte het af, en soms kwam het weer. Af en toe werd ik ’s nachts wakker en hoorde of voelde ik een soort stem. Die zei dat er zoveel meer is, maar dat ik ervoor weg liep. Ondanks dat, kon ik nog niet die omdraai maken en zeggen tegen God van: ‘Hier ben ik, ik geef me over.‘
Begin 2021 was ik bij de oma van een heel goede vriendin. Zij zag dat ik er heel erg mee zat. Het was op dat moment echt een groot vraagteken allemaal. Echte vrede en écht God wilde ik! Ze zei letterlijk: ‘Hans, God is bezig, we gaan nu bidden.’ Dat was het moment waarop ik mezelf overgaf, en mezelf helemaal liet gaan. Ik mocht me omdraaien en zag dat God al die tijd met open armen in mijn leven aanwezig was. Het was een openbaring! Daarvóór zag ik Hem niet, omdat ik zelf aan het wegrennen was.
Ze zei letterlijk:
‘Hans, God is bezig, we gaan nu bidden.’
Dat was het moment waarop ik mezelf overgaf,
en mezelf helemaal liet gaan.
Stel nou dat je een christelijke man tegenkomt die je leuk vindt, zou je dan een relatie uitsluiten?
Als ik eerlijk ben, weet ik zeker dat dit wel een strijd op zou leveren. Daar moet ik dan wel over nadenken, ik zou het op dit moment niet kunnen zeggen. Het is nu niet aan de orde, dus we gaan het zien. Je hoort weleens christenen die het voorbeeld van Jonathan en David uit de Bijbel aanhalen. De één zegt: ‘Zie je wel, homo zijn was er toen al!’ Terwijl de ander zegt: ‘Nee, dat was een geestelijke band.’ Wat er in ieder geval wel staat, is dat hun liefde boven die van de vrouwen ging. Als ik dat in het leven zou vinden, zou ik enorm blij zijn! Het woord seksuele relatie wil ik wel loskoppelen ervan. Want het was niet seksueel mijns inziens. Gemeenschap in de vorm van samen zijn, omdat we nou eenmaal niet als éénling zo goed functioneren. Als er zo iemand op mijn pad zou komen, zou dat natuurlijk iets heel moois zijn.
Hoe kan het, dat je op deze leeftijd al zo diep nagedacht hebt over je leven?
Nou, ik ben heel blij dat ik uit de kast ben gekomen! Want dát heeft mij gedwongen om zo diep naar mezelf te kijken. Mijn midlifecrisis heb ik nu eigenlijk gewoon al gehad, haha. Mijn vervulling heb ik ergens anders vandaan moeten halen dan de meeste (hetero-)mensen doen. En daar ben ik dankbaar voor. Het houdt je scherp. Je wordt gedwongen om naar de invulling van het leven te kijken, zeker als die niet zo is als de meerderheid. Ik ben al veel mensen tegengekomen die zeiden dat ze volgens het verwachtingspatroon netjes getrouwd waren, kinderen kregen en hun leventje leidden. Niet per se verkeerd hoor. Maar het is ook niet méér dan dat. Ik heb mijzelf leren kennen, juist door mijn coming-out. Zo kan het dus toch nog een verrijking voor je leven zijn om anders geaard te zijn. God kent je en Hij heeft een doel met je leven, alleen moet je daar misschien nog achter komen.
Tim
4 januari 2022